Amerika Birleşik Devletleri’nde kasım ayının dördüncü perşembesi kutlanan Şükran Günü’nden sonraki cuma Black Friday kutlanıyor. Kanada’da ise ekim ayının ikinci pazartesi günü kutlanan Şükran Bayramı’nın ertesi günü Kara Cuma. Çok ciddi indirimler ve görülmemiş fiyatlarla bir alışveriş çılgınlığı yaşanıyor. Adeta savaş alanı haline gelen dükkanlar, yaşanan izdiham, bitmeyen kuyruklar ve trafiğin felç olması sebebiyle bu güne Kara Cuma deniyor.
İndirim mi zam mı?
Türkiye’ye ise geçen yıl itibariyle hızlı giriş yapan Kara Cuma konsepti sadece bir pazarlama kampanyası olarak gelip, bir başarısızlık örneği olmaktan öteye gidemedi. “İndirim uygulanan” ürünlerdeki gizli zamlar veya sadece az talep gören ürünlerdeki indirimler herkesi hayal kırıklığına uğrattı. Gittigidiyor’da %5 indirim 250 tl’den çok alışveriş yapılması şartıyla uygulandı. İndirimlerin daha yüksek olduğu sitelerde de, gizli zamlar veya istenmeyen ürünlerde indirimler uygulandı.
Türkiye’de en çok satılan ürünler teknolojik aletler (akıllı telefon, televizyon, oyun konsolu) başta olmak üzere giyim, aksesuar ve ev eşyaları oldu. Geçen sene Kara Cuma’da 4 milyon tıklama alan Hepsiburada bu sene daha fazlasını beklediğini açıklamıştı. Beklentisinde yanılmayan şirket, bu sene aynı gün 2 milyon ürünü 252 milyon TL’ye sattı. İndirim yapılan ürünlere bir önceki hafta zam yapılarak tüketicileri kandırmaya çalışılması ise tüketicileri kızdırdı. Bunun yanında “Efsane Cuma” vesilesiyle Doğan Grubu’na ait Hepsiburada’nın gizli reklamlarının Ahmet Hakan ve Ayşe Arman gibi Hürriyet Gazetesi yazarlarının köşelerine taşınması da okurların tepkisini çekti.
Aslında bir indirim kampanyası değil, reklam tuzağı olan Kara Cuma’ya inşaat sektörü de dahil oldu. Bazı inşaat firmaları standart %10’luk indirimleri Kara Cuma indirimi olarak sundu. Yine karşımıza çıkan Hepsiburada, inşaat sektörüyle de işbirliği yaparak özel lansman fiyatlarıyla evleri kendi platformunda sattı.
“5 babayiğitten” biri olan Vestel’den “Hayırlı Cumalar”
Elektronik markası Vestel ise, Black Friday günü, “onların kara cuması varsa bizde hayırlı cumalar var” kampanyasıyla ortaya çıktı. “Onlar için” Şükran Günü’nden sonraki cuma derken bizde ise, dini inançımızdan ötürü Cuma günlerinin kara değil mübarek olduğunu belirterek biraz da ayrıştırıcı bir kampayaya imza attı.
4 saat sonra kaçıp gidecek!
Sürekli indirim kuponu dağıtan Alerabat.com’da bütün Kara Cuma boyunca tüm fırsatlara kolayca erişilebildi. Picodi.com da bizler için aynı şekilde güncel indirimleri takip ediyor. İnsanları bu indirimlerin bir daha olmayacakmış gibi sunulup onlara ihtiyaçlarından fazlasını satın almaya iten bir pazarlama yöntemi olduğu söylenebilir. Black Friday gibi dünya çapındaki indirim kampanyalarının amacı da elbette ekonominin hareketlendirerek piyasada paranın dönmesini sağlamak. Bir nevi küçük dokunuşlarla ekonomiyi canlandırmak. Bu küçük dokunuşlara örnek olarak, sevgililer günü, anneler günü, karne günü gibi günleri sıralayabiliriz. Bunların yanı sıra yine Amerika Birleşik Devletleri’nde Black Friday’den sonra kutlanan Cyber Monday (Siber Pazartesi) de sadece online alışveriş sitelerinin özel indirimler uyguladığı bir gün. Henüz Türkiye’de markalar bu güne özel indirimlere girişmedi. Tabii çılgın tüketim günlerine bir yenisini eklemek ne kadar mantıklı, o da tartışılır.
Kaynaklar
www.haberturk.com
www.cnnturk.com
www.turkiyehabermerkezi.com
www.pazarlamasyon.com
www.picodi.com/tr
www.alerabat.com/tr